Tenet

“Does your head hurt?”, vraagt het personage Neil halverwege de film aan de naamloze protagonist. Het is een vraag die niet alleen opgaat voor de hoofdrolspeler van de film, maar zeker ook voor de kijker. Tenet is een bijzonder ingewikkelde film waarbij je constant goed moet blijven opletten. Is de film onnodig moeilijk of past het prima in het plot?

Dat Tenet een ingewikkelde film is geworden, zal niemand verbazen. Het is de tiende film van regisseur Christopher Nolan, die bekend staat om films waarin hij graag met de tijd speelt. In Tenet is dat niet anders, al werkt het deze keer wel anders dan in Inception, Interstellar of Memento.

Tenet vertelt het verhaal van de naamloze hoofdrolspeler, die we net als in de film voor het gemak de Protagonist noemen. Hij keert direct in het begin van de film terug uit de dood en maakt vanaf dat moment deel uit van een team dat de Derde Wereldoorlog moet voorkomen. Een belangrijk onderdeel van de operatie is het mysterieuze sleutelwoord Tenet. Tijdens de hele missie kan tijd zowel voor- als achteruit bewegen.

Ik zou graag meer vertellen over het verhaal en de gebeurtenissen, maar dat zou voor nu te spoilergevoelig zijn. De gebeurtenissen uit de bovenstaande omschrijving gebeuren in de eerste tien minuten van de film. Het mooie is dat de kijkers die vanaf het begin direct de focus op de details leggen, aan het eind van de film door de regisseur beloond worden. Vrijwel alles dat je ziet, is met een bewuste reden in beeld gebracht.

Het is Christopher Nolan op zijn best. Wie denkt dat de namen van de karakters en de locaties uit de lucht komen vallen, komt bedrogen uit. Om je een voorbeeld te geven: de naam Tenet staat op het midden van een Latijns ‘Sator-vierkant’. Dit is een matrix van vijf bij vijf met de woorden Sator, Arepo, Tenet, Opera en Rotas. De tekst van het Sator-vierkant vormt daarbij een lang palindroom. Al deze woorden komen terug in de film en geven de film daar direct extra invulling mee. Het is een van de vele details in deze film die Nolan uniek in zijn soort maken.

Andere momenten waarop Nolan op zijn best is, zijn de momenten waarop er spektakel op het scherm te zien is. Ook voor Tenet werkte Nolan weer samen met de Nederlandse cameraman Hoyte van Hoytema. De cameraman gaf in een interview met NU.nl aan dat er slechts vierhonderd shots zijn waarin CGI is toegepast. Vaak was dit dan ook nog eens om dingen uit beeld te halen die per ongeluk in beeld waren blijven staan.

Met deze gedachte in het achterhoofd is Tenet extra bijzonder. Zo heeft de regisseur besloten om het uitverkochte operagebouw uit de beginscène niet digitaal te laten opvullen met publiek, maar om honderden figuranten te gebruiken. Het benadrukt de schaal waarop Christopher Nolan denkt. 

Ik hoor je al denken: het vliegtuig uit de trailer, dat kan toch niet echt zijn? Gek genoeg is het dat wel. Christopher Nolan heeft zo’n grote status dat hij het budget heeft gekregen om een Boeing 747 te kopen en daar een stunt mee uit te voeren. Niks geen trucage, schaalmodellen of CGI en alleen dat maakt de film de moeite al meer dan waard.

Gelukkig is er buiten de stunts en gigantische, echte set pieces nog zoveel meer dat de film briljant maakt. Toegegeven, het verhaal lijkt wat ingewikkelder dan eerdere films als Inception en Interstellar, maar wie dieper in de materie duikt, zal een bevredigender gevoel aan de film overhouden. Een tweede kijkbeurt waarbij je het einde van de film al weet, werpt een heel nieuw licht op alle gebeurtenissen en details in de film.

De kwaliteit van de film wordt ook nog eens extra benadrukt door de cast. John David Washington (overigens de zoon van Denzel Washington) zet een solide rol neer, waarbij je hem echt ziet groeien in rol van de Protagonist. Kenneth Branagh zet een overtuigende rol neer als bad guy Andrei Sator (valt het Sator-vierkant al langzaam op zijn plek?), waarbij vooral zijn woede-uitbarstingen onder je huid gaan zitten.

Dan is daar ook nog eens Robert Pattinson, die de handlanger van de Protagonist met verve speelt. Het is jammer dat veel mensen hem nog steeds zien als die ene acteur van die Twilight-films. Hierdoor heerst nog steeds een beetje het beeld dat hij niet zo’n bijzondere acteur is. In Tenet bewijst Pattinson toch echt het tegendeel.

Het liefst zou ik vol in detail gaan om alle dieperliggende plotlijnen te bespreken, maar dat zou helaas teveel weggeven. Daarom kan ik eigenlijk maar een ding aanraden: support de bioscopen en ga dit meesterwerk met eigen ogen zien. Het liefst twee keer, want dan zie je pas echt wat voor een bijzondere vertoning Tenet is. Tenet draait nu in de bioscoop.

{!{wpv-view name=’review-blok’}!}

[wpv-noautop]
{!{wpv-view name=’auteurs-onderaan-post’}!}
[/wpv-noautop]